21 lut Kontrakt menadżerski, a składki ZUS
Wielokrotnie podkreślaliśmy na blogu, że przychody uzyskiwane z kontraktu menadżerskiego są uznawane w ustawie o PIT jako przychody z działalności wykonywanej osobiście. W konsekwencji, nawet w przypadku założenia działalności gospodarczej i zawarcia w jej ramach kontraktu menadżerskiego nie istnieje możliwość opodatkowania uzyskiwanych dochodów podatkiem liniowym oraz obniżania opodatkowania o faktycznie ponoszone koszty uzyskania przychodów. Kontrakt menadżerski opodatkowany jest na podobnych zasadach jak umowa o pracę.
Powyżej wskazana podatkowa kwalifikacja kontraktów menadżerskich zdaje się także oddziaływać także w zakresie składek ZUS. Zdaniem organu rentowego, kontrakt menadżerski, nawet zawarty w ramach działalności gospodarczej, jest umową nienazwaną zbliżoną do umowy zlecenia i tym samym ZUS zakłada, że menadżer powinien być oskładkowany tak jak zleceniobiorca. Firma zatrudniająca menadżera prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie usług zarządzania powinna jako płatnik odprowadzić składki ZUS na tych samych zasadach jak przy umowach zlecenia.
Samozatrudnieni menadżerowie niestety nie mogą liczyć także na pozytywną linię orzeczniczą Sądu Najwyższego. W jednym z ostatnich wyroków SN, z dnia 12 listopada 2014 r. sygn. akt I UK 126/14, skład orzekający stwierdził, iż „każda czynność zarządu jest wykonywana w imieniu zarządzanej spółki, więc występujący w roli przedsiębiorcy- menedżera członek zarządu jako piastun osoby prawnej może działać tylko jako jej organ (spółka sama), w więc w jej imieniu i na jej rachunek. Wynika z tego wniosek, że członek zarządu spółki kapitałowej związany z nią kontraktem menedżerskim nie jest samodzielnym przedsiębiorcą bezpośrednio uprawnionym lub zobowiązanym działaniami we własnym imieniu. (…) W rezultacie, choćby kontrakt menedżerski został zawarty w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez członka zarządu spółki kapitałowej, zarządzanie spółką na podstawie takiego kontraktu nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej, stanowiącym tytuł podlegania ubezpieczeniu społecznemu przewidziany w art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zarejestrowanie działalności gospodarczej przez członka zarządu powiązanego ze spółką prawa handlowego kontraktem menedżerskim nie ma wpływu na istniejący obowiązek spółki, jako płatnika, w zakresie zgłoszenia menedżera do ubezpieczenia na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz obliczania, rozliczania i przekazywania co miesiąc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za tych ubezpieczonych (art. 17 ust. 1 ustawy)”.
W związku z powyższym, zdaje się że zostało w zasadzie przesądzone, że zarządzający – przedsiębiorca – powinien podlegać oskładkowaniu nie na zasadach przewidzianych dla osób prowadzących działalność gospodarczą, lecz dla zleceniobiorców. W konsekwencji wydaje się, że jedyną możliwością dla menadżerów w optymalizacji składek ZUS może być optymalne rozdzielenie wynagrodzenia z tytułu funkcji zarządczych wykonywanych w ramach kontraktu menadżerskiego i funkcji doradczych wykonywanych na rzecz spółki w ramach działalności gospodarczej.