Własna firma i umowa o pracę, a koszty wspólne

Własna firma i umowa o pracę, a koszty wspólne

W rzeczywistości gospodarczej wielokrotnie dochodzi do sytuacji, w której Samozatrudniony prowadzący własną działalność gospodarczą, jednocześnie jest zatrudniony w jednej z firm w oparciu o umowę o pracę. Taka sytuacja ma miejsce w szczególności na początku drogi zawodowej Samozatrudnionego – Freelancera, gdy zarobki z prowadzonej działalności gospodarczej są niezadowalające, tudzież w sytuacji w której Samozatrudnionemu zależy na obniżeniu kosztów działalności gospodarczej poprzez zwolnienie z opłacania składek społecznych ZUS (tytułem do ubezpieczenia jest wyłącznie umowa o pracę zawarta przynajmniej na minimalne wynagrodzenie).

W przypadku gdy zakres obowiązków z umowy o pracę oraz z działalności gospodarczej pokrywają się, dochodzi często do sytuacji, w której określone koszty można właściwie przypisać zarówno do prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do działalności w ramach umowy o pracę. W konsekwencji powstaje wątpliwość, czy Samozatrudniony jest uprawniony do zaliczenia w całości takich wydatków do prowadzonej działalności gospodarczej, nie jest uprawniony w ogóle, czy może powinien dokonać ich rozliczenia w odpowiedniej proporcji.

Podobne dywagacje były przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25.05.2016 r., sygn. ILPB1/4511-1-361/16-3/IM. W stanie faktycznym chodziło o wydatki lekarza, które musi ponosić bez względu na to, w jakiej formie wykonuje zawód – działalności gospodarczej, czy umowy o pracę (obowiązkowe składki na rzecz samorządu lekarskiego, polisę OC oraz kursy i szkolenia zawodowe).

W ocenie lekarza, wszystkie wydatki powinny były podlegać rozliczeniu w działalności gospodarczej bez ograniczeń. Nie powinien mieć przy tym znaczenia fakt, iż w pośredni sposób bez ich poniesienia lekarz nie mógłby wykonywać swojego zawodu i realizować zadań wynikających z wiążącej umowy o pracę.

Jednakże, organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem lekarza.  Zdaniem organu podatkowego, do stwierdzenia czy wydatki mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej istotnym jest ustalenie:

  • czy taki wydatek związany jest pozarolniczą działalnością gospodarczą prowadzoną przez lekarza,
  • czy też wydatek ten służy tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia nie związanego z działalnością gospodarczą, a więc który co do zasady ma charakter osobisty.

W powyższym katalogu nie znalazło się miejsce na ograniczenia związane z wykorzystaniem wydatków także do innej działalności zarobkowej lekarza (w oparciu o umowę o pracę). Tym samym, zdaniem organy podatkowego, o ile powyższe wykluczenia nie zostaną spełnione, istnieje możliwość w całości zaliczać wydatki wspólne do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Jednakże, z uwagi na dosyć zaskakujące stanowisko organów podatkowych, celem uzyskania pewności rozliczeń, warto zastanowić się nad złożeniem indywidualnego wniosku o wydanie interpretacji do organu podatkowego.

Praktyczny przykład

Kevin jest marketingowcem zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę w jednej z korporacji oraz jednocześnie prowadzącym po godzinach działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług marketingowych. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, Kevin otrzymuje od zleceniobiorców 2000 PLN miesięcznie, a jego miesięczne zobowiązanie na PIT wynosi 380 PLN (dla ułatwienia wykładu ZUS zdrowotny jest pomijany). Kevin postanowił podnieść swoje kompetencje i wybrał się na szkolenie z zakresu marketingu, którego koszt wynosi 2000 PLN. Wiedzę ze szkolenia, Kevin może wykorzystać zarówno do swoich obowiązków w ramach umowy o pracę, jak i do prowadzonej działalności gospodarczej. Kevin znając treść interpretacji organów podatkowych, decyduje się na rozliczenie wydatku na szkolenie w kosztach uzyskania przychodów. W momencie poniesienia wydatku, Kevin nie uzyska dochodu (2000 PLN przychodu – 2000 PLN opłaty za szkolenie = 0 PLN), a zatem nie będzie zobowiązany w danym miesiącu do zapłaty podatku dochodowego.